TV przemysłowa / CCTV

Systemy alarmowe

Kontrola dostępu

Kamery sportowe

Partnerzy LC Security

Kamery online

Pomoc techniczna

Czujki alarmowe

Czujki alarmowe czyli tzw. detektory są obecne we wszystkich współczesnych instalacjach alarmowych, i to właśnie ta grupa urządzeń jest odpowiedzialna za wykrywanie zdarzeń alarmowych. W momencie wykrycia ruchu lub innego zdarzenia czujka generuje sygnał, który następnie przesyłany jest do centrali alarmowej, która po analizie otrzymanych informacji podejmuje decyzje o włączeniu sygnału alarmowego. Wszystkie informacje docierające z czujek do centralek alarmowych, pozwalają systemowi stosowanie reagować na otrzymywane dane. Rozróżniamy wiele rodzajów czujek alarmowych, reagujących na różne czynniki zewnętrzne. Najbardziej powszechne czujki alarmowe to: pasywne czujki podczerwieni, czujki mikrofalowe, czujki dualne (połączenie dwóch systemów: pasywna podczerwień i mikrofale) czujki akustyczne, czujki stykowe (kontaktrony) oraz aktywne bariery podczerwieni.

Zasada działania pasywnej czujki podczerwieni (PIR)

Pasywna czujka podczerwieni (PIR) to jeden z najczęściej stosowanych typów czujek alarmowych. Wewnętrzna budowa czujki podczerwieni opiera się na drukowanej płytce na której umocowane w technologii SMD są elementy elektroniki. W frontowej ściance urządzenia znajduje się wielosektorowa soczewka Fresnela, wykonana z plastiku przezroczystego dla podczerwieni i mało przezroczystego dla zakresu światła widzialnego. Wszystkie sektory soczewki Fresnela są zogniskowane na elemencie światłoczułym, na który rzutują każdy obraz swojego wycinka przestrzeni. Zmiana intensywności promieniowania podczerwonego w którymkolwiek sektorze powoduje wygenerowanie przez element światłoczuły sygnały elektrycznego obrabianego dalej za pomocą wbudowanych układów elektronicznych. Aby wywołać skuteczny alarm zmiana musi być dostatecznie duża, szybka lub częsta.

Ciało człowieka jest z reguły cieplejsze od otoczenia więc intensywniej od niego promieniuje i może tym samym, być powodem uruchomienia pasywnej czujki podczerwieni. Z zasady działania wynika też że ruch człowieka wzdłuż sektora będzie trudniej wykrywalny niż ruch w poprzez sektora. Także, czym wyższa temperatura otoczenia tym czujka jest mniej czuła na ew. intruzów.

Potencjalnym źródłem fałszywych alarmów może być cieplejszy od otoczenia lub chłodniejszy podmuch powietrza zmieniający temperaturę omawianej powierzchni widzianej przez pasywną czujkę podczerwieni. Bardzo często jest to fragment podłogi pod drzwiami, powierzchnie boczne otworów okiennych lub ściany nad grzejnikami czy chłodnicami lodówek. Inną przyczyną powstawania niepożądanych fałszywych alarmów może też być niepoprawne umocowanie czujki lub ruch powierzchni odbijających promieniowanie podczerwone np. żaluzje lub zasłony.

Pasywne czujki podczerwieni ze względu na sposób dzielenia przestrzeni przez soczewki można podzielić na:

• Przestrzenne (szerokokątne, boczne, sufitowe)

• Kurtynowe (poziome, pionowe)

• Korytarzowe (tzw. dalekosiężne)

Niektóre typu pasywnych czujek podczerwieni są dostępne z soczewkami o różnych polach widzenia, czasem będących kombinacją tych w/w. Typowy maksymalny zasięg biernej czujki podczerwieni mieści się w zakresie od 10 do 15 metrów w przypadku czujek szerokokątnych, do 17m w przypadku czujek kurtynowych oraz do 20m w przypadku tzw. czujek dalekosiężnych.

Zasada działania czujki mikrofalowej

Dla pewnego zakresu fal radiowych centymetrowych ciało ludzkie jest nieprzezroczyste, co w efekcie powoduje odbicie natrafiających na nie fal. W przypadku czujki mikrofalowej stały sygnał radiowy o częstotliwości mikrofalowej jest wypromieniowany przez antenę w jednym kierunku, przeważnie w jednej lub dwóch wiązkach.

Słabe promieniowanie odbite od poruszającego się ciała ludzkiego ma inną częstotliwość na skutek zajścia efektu Dopplera, dzięki któremu może zostać wykryte. Zmiana częstotliwości fali wypromieniowanej w stosunku do fali odebranej przez czujkę powoduje wygenerowanie sygnału alarmowego na wyjściu urządzenia. Z tego też względu, czujki mikrofalowe najlepiej wykrywają ruch w kierunku od lub do czujnika. Ruch w poprzek „pola widzenia” czujki jest trudniej wykrywalny.

Fale mikrofalowe posiadają zdolność do przenikania przez drewno, plastik a nawet mur ceglany, co w efekcie może być przyczyną wystąpienia fałszywego alarmu (wykrycie ruchu na zewnątrz chronionego pomieszczenia). Zdolność fal mikrofalowych do przenikania przez w/w materiały może też zostać celowo wykorzystana np. do wykrywania ruchu osób zbliżających się do chronionego pomieszczenia lub obiektu.

Właściwości pasywnych czujek podczerwieni i mikrofalowych doskonale się uzupełniają w dualnych czujkach podczerwono-mikrofalowych. Czujki dualne cechują się wysoką odpornością na źródła zakłóceń pasywnych czujek podczerwieni, a także są odporne na fałszywe alarmy, wynikające ze zdolności fal mikrofalowych do przenikania przez różnego typu materiały. Czujki dualne generują alarm tylko i wyłącznie w momencie zadziałania obu sekcji (mikrofalowej i podczerwonej), co sprawia, że znajdują zastosowanie w instalacjach alarmowych zmuszonych do pracy w miejscach gdzie istnieją wcześniej wspomniane źródła fałszywych alarmów.

Zasada działania czujki akustycznej

Czujki akustyczne zwane też stłuczeniowymi, dźwiękowymi lub mikrofonowymi to podstawowy sposób na zabezpieczenie powierzchni szklanych, gdyż reagują one na fakt wybicia szyby okiennej. Budowa czujek akustycznych bazuje na wzmacniaczu akustycznym o odpowiednio ukształtowanej charakterystyce częstotliwościowej, wzmacniającej sygnał dźwiękowy z wbudowanego mikrofonu elektretowego. Typowa charakterystyka przestrzenna pracy tego typu czujki jest dookólna, i zawiera się w zakresie od 7 do 9 metrów.

Bardzo często czujki akustyczne posiadają na swoim wyposażeniu specjalny potencjometr, pozwalający na regulację czułości ich pracy. Starsze typy czujek akustycznych posiadają wzmacniacz tylko o jednym maksimum wzmocnienia w zakresie ultradźwięków. Obecnie najczęściej urządzenia tego typu posiadają dwa maksima infradźwiękowe, które wykrywają zarówno dźwięk towarzyszący uderzeniu w szybę, jak i dźwięk jej pęknięcia. Najlepsze czujki akustyczne dodatkowo posiadają analizatory czasu wystąpienia obu tych sygnałów, dzięki czemu aktywują alarm jedynie w momencie gdy zaistnieje właściwe ich następstwo czasowe. Dzięki zastosowaniu takiej kompilacji możemy skutecznie wyeliminować wiele źródeł fałszywych alarmów.

Alternatywą dla czujki dźwiękowej są tzw. czujki wibracyjne, do mocowania na kasach pancernych i ścianach skarbów. Urządzenia tego typu są wyczulone na dźwięki powstające przy siłowej próbie sforsowania w/w miejsc montażowych.

Czujki stykowe

Czujki stykowe najczęściej występują w postaci kontaktronów w plastikowej obudowie oraz dodatkowego magnesu. Kontaktron mocuje się w otworze wywierconym w ościeżnicy, zaś magnes wpuszcza się w drzwi. Spotyka się też wykonania nie wpuszczane, a przykręcane od brzegu. Działanie tego typu urządzeń jest bardzo proste. W momencie otworzenia drzwi zabezpieczonych czujką stykową następuje zerwanie połączenia między magnesem i kontaktronem, co w rezultacie powoduje wywołanie syreny alarmowej.

Instalując czujkę wpuszczaną do ościeżnicy stalowej trzeba wywiercić otwór znacznie większy od średnicy obudowy, aby uniknąć ekranowania pola magnetycznego. Czujkę należy umieścić na brzegu drzwi pozbawionym zawiasów. Czujkę taką można „oszukać” bardzo silnym magnesem od zewnątrz. Niewątpliwe największą zaletą kontaktronów jest ich niska cena.

Aktywne bariery podczerwieni

Aktywne bariery podczerwieni to czujki alarmowe składające się z dwóch elementów: nadajnika (lub kilku) w jednej obudowie i odbiornika (lub kilku) w drugiej. Nadajnik to dioda świecąca w podczerwieni, zasilana odpowiednio zmodulowanym sygnałem, której światło jest dodatkowo ogniskowane nastawną soczewką. Po stronie odbiornika za soczewką odbiorczą umieszczona jest dioda odbiorcza z której sygnał jest dalej wzmacniany w selektywnym wzmacniaczu. Przerwanie transmisji światła między nadajnikiem i odbiornikiem powoduje wywołanie alarmu.

Jeśli w obudowie znajduje się więcej niż jeden nadajnik (np. 2 lub 3) wtedy modulacja poszczególnych kanałów jest zsynchronizowana wzajemnie i z odbiornikami, tak że w danym momencie świeci i odbiera tylko jedna para nadajnik-odbiornik. Można wtedy umieścić wszystkie nadajniki po jednej stronie bez obawy wystąpienia zjawiska podświetlenia jakiegoś odbiornika przez nadajnik nie tej pary. Współczesne bariery podczerwieni występują zarówno w wykonaniach wnętrzowych jak i do instalacji w środowisku zewnętrznym. Typowy zasięg tego typu urządzeń wynosi od 20 do 200m.

...wróć do pomocy